Yêu cầu chung : tùy thuộc vào loại nước, xét nghiệm lĩnh vực hóa hay vi sinh mà sử dụng dụng cụ, bình chứa mẫu thích hợp và mang tính đại diện.
1. Xét nghiệm lý hóa
Bình chứa mẫu phải thật sạch: nhựa, thủy tinh
Dụng cụ lấy mẫu: quang lấy mẫu
Bình bảo quản mẫu : dùng chứa các mẫu sau khi lấy xong, bảo quản bằng đá….
Dung tích mẫu cần lấy:
Nước máy, sinh hoạt : 3 – 4 lít
Nước uống đóng chai : 3 – 4 chai
Nước thải : 3 – 5 lít
2. Xét nghiệm vi sinh
Chai THỦY TINH vô trùng có thể tích đủ để chứa mẫu xét nghiệm
Bình cồn, kẹp, bông gạc
Thùng chứa mẫu ( có đá để bảo quản)
Nước máy, sinh hoạt, nước uống đóng chai: 2 – 3 lít
Nước thải: 1 – 2 lít
3. Xét nghiệm lý hóa, vi sinh
Nước máy, sinh hoạt , nước uống đóng chai: 7 – 8 lít
Nước thải : 5 – 6 lít
4. Kỹ thuật lấy mẫu :
Nước ngầm, nước máy: Xả vòi nước thật kỹ trong một thời gian đủ để đẩy hết lượng nước cũ, đảm bảo nước mới vào là được rút trực tiếp từ tầng ngậm nước (Khoảng 5 – 10 phút)
Lấy trực tiếp từ giếng: dùng quang lấy mẫu thả xuống giếng ở độ sâu giữa lòng giếng chờ đầy thiết bị rồi kéo lên và chuyển vào bình chứa.
Nước uống đóng chai: Lấy trực tiếp từ bộ phận vô chai: rửa chai bằng chính nguồn nước uống nhiều lần ( 2 – 3 lần), sau đó hứng nước đầy chai, đóng nút chai lại theo hệ thống
Nếu chai đóng sẵn : chọn ngẫu nhiên sao cho đảm bảo tính đại diện cho từng lô và đủ thể tích mẫu cần phân tích .
Nước thải: Tại các rãnh, cống, hố ga nên chọn địa điểm có dòng chảy xoáy mạnh để đảm bảo pha trộn tốt. Khả năng tiếp cận, sự an toàn và khả năng cung cấp năng lượng là những vấn đề cần chú ý trước khi chọn các vị trí lấy mẫu. Trước khi lấy mẫu , những điều kiện cần ghi nhận phải được ghi vào biên bản lấy mẫu.
Tại trạm xử lý nước thải : khi lấy mẫu ở đầu vào, phải xem xét mục tiêu của chương trình lấy mẫu mới tiến hành lấy mẫu.
Lưu ý:
Khi lấy mẫu nước thải có nhiều công đoạn (có nhiều bể lắng), cần chú ý mẫu phải mang tính đại diện cho toàn hệ thống chứ không riêng cho từng công đoạn nào.
Chọn bể ra cuối cùng trước khi đổ ra ngoài môi trường. Nếu bể sâu, rộng không lấy trực tiếp được dùng quang lấy mẫu lấy đầy và cho vào bình chứa.
Nước uống và nước dùng để chế biến thực phẩm và đồ uống:
Tại bể chứa: mẫu cần được lấy từ ống vào và ống ra của bể chứa và càng gần bể càng tốt. Xả nước khoảng 2 – 3 phút cho hết nước cũ trong đường lấy mẫu rồi mới lấy mẫu nước mới vào bình đựng mẫu, lấy thể tích cần dùng theo quy định .
Tại nhà máy xử lý nước: mẫu cần được lấy từ ống vào và ống ra của nhà máy và càng gần nhà máy (trạm) càng tốt.
Vòi nước của người dùng: xả vòi nước vài phút (2 – 3 phút) trước khi lấy mẫu vào bình chứa.