Nguyên nhân và ảnh hưởng của vấn đề ô nhiễm môi trường ở Việt Nam

Vấn đề ô nhiễm môi trường có ảnh hưởng tiêu cực đến các yếu tố tự nhiên cần thiết cho sự sống tồn tại trên mặt đất như nước và không khí. Một số loại ô nhiễm trên trái đất: ô nhiễm không khí, ô nhiễm nước và ô nhiễm đất .

1. Các nguyên nhân chính gây ô nhiễm môi trường

Công nghiệp hóa

Các ngành công nghiệp đang gây ô nhiễm môi trường của chúng ta đặc biệt là kể từ khi bắt đầu cuộc cách mạng công nghiệp, đặc biệt là do việc sử dụng nhiên liệu hoá thạch ngày càng tăng lên .

Như chúng ta đã biết, than đã được sử dụng để làm cho máy làm việc nhanh hơn, thay thế lực lượng của con người. Mặc dù ô nhiễm bởi các ngành công nghiệp chủ yếu gây ô nhiễm không khí, ô nhiễm đất và nước cũng có thể xảy ra.

Điều này đặc biệt đúng với các ngành công nghiệp phát điện như các nhà máy sản xuất điện (có thể là đập, lò phản ứng hạt nhân hoặc một số loại nhà máy khác).

Ngoài ra, vận chuyển năng lượng này có thể gây hại cho môi trường. Chúng ta có thể lấy ví dụ việc vận chuyển xăng dầu qua đường ống nếu có rò rỉ trong đường ống, đất sẽ tự động bị ô nhiễm. Đồng thời, nếu tàu chở dầu từ nhà máy sản xuất đến nơi sẽ bị rò rỉ hoặc chìm, nước sẽ bị ô nhiễm.

Phương tiện giao thông vận tải

Trong nhiều năm trở lại đây, số lượng phương tiện giao thông cá nhân gia tăng một cách nhanh chóng đã khiến cho mức độ ô nhiễm không khí tại các khu đô thị trên cả nước ngày càng nghiêm trọng. Hoạt động giao thông vận tải hiện đang được xem là một nguồn gây ô nhiễm lớn và đáng lo ngại đối với môi trường không khí ở nước ta, đặc biệt ở các khu đô thị và khu vực đông dân cư, nơi mà hoạt động giao thông phát triển mạnh.

Hoạt động sản xuất nông nghiệp

Nông nghiệp chủ yếu chịu trách nhiệm về vấn đề ô nhiễm nước sạch và đất. Điều này là do sự gia tăng sử dụng thuốc trừ sâu, chăm sóc cây trồng.

Hơn nữa, do nông nghiệp ngày càng trở nên thâm canh để nuôi gia súc ngày càng tăng , nhiều môi trường và hệ sinh thái bị phá hủy để tạo ra không gian cho mùa màng. Một số trong số chúng, giống như hạt cải dầu, dùng để làm dầu – đòi hỏi rất nhiều không gian cho một sản lượng tương đối nhỏ.

Hoạt động kinh doanh, dịch vụ

Hoạt động kinh doanh bao gồm sản xuất, trao đổi hàng hoá, dịch vụ. Liên quan đến hàng hoá, ô nhiễm có thể được gây ra bởi bao bì (thường bao gồm việc sử dụng nhựa, được làm từ nhiên liệu hóa thạch) hoặc vận chuyển.

Do hoạt động sinh hoạt của con người

Việc bùng nổ dân số sẽ kéo theo nhu cầu của con người tăng lên. Để đáp ứng nhu cầu thì con người lại tiếp tục khai thác tài nguyên. Sản xuất, đô thị hoá được mở rộng dẫn tới chất thải đổ ra môi trường ngày càng lớn. Điều này khiến tình trạng môi trường bị ô nhiễm ngày càng trầm trọng.

Không những vậy, khi dân số tăng thì nhu cầu đất trồng và gỗ càng tăng. Việc phá rừng để khai thác gỗ bừa bãi chỉ đem lại cái lợi trước mắt. Lâu dài, nó khiến đất bị xói mòn, không còn cây xanh để lọc không khí…

2. Những tác động của vấn đề ô nhiễm môi trường

Đối với con người

Ô nhiễm không khí gây nên các bệnh về hô hấp, dưới dạng dị ứng, hen, kích thích mắt và mũi, hoặc các dạng viêm đường hô hấp khác. Trên hết, ô nhiễm môi trường đã được chứng minh là một nhân tố chính trong việc ô nhiễm không khí gây bệnh ung thư.

Điều này có thể xảy ra ví dụ khi chúng ta ăn nhắc lại các chất gây ô nhiễm được sử dụng trong sản xuất thực phẩm chế biến, hoặc thuốc trừ sâu từ cây trồng. Các bệnh khác, hiếm hơn, bao gồm viêm gan, thương hàn, tiêu chảy và hoại tử hoóc môn.

Tác động đối với động vật

Ô nhiễm môi trường chủ yếu ảnh hưởng động vật bằng cách gây hại cho môi trường sống của chúng. Mưa axit có thể thay đổi các thành phần của sông và biển, một số lượng quan trọng của ozon ở phần dưới của khí quyển có thể gây ra vấn đề phổi đối với tất cả các động vật.

Nitơ và phosphate trong nước sẽ gây ra sự phát triển quá mức của tảo độc hại, ngăn ngừa các hình thức sống khác theo đúng tiến trình bình thường. Cuối cùng, ô nhiễm đất sẽ gây hại và đôi khi thậm chí phá hủy các vi sinh vật, có thể có tác động đáng kể đến việc giết chết các lớp đầu tiên của chuỗi thức ăn chính.

Đối với hệ thực vật

Đối với động vật, thực vật và đặc biệt là cây cối, có thể bị phá hủy bởi mưa axit (và điều này cũng sẽ có ảnh hưởng tiêu cực đến động vật cũng như môi trường tự nhiên của chúng sẽ bị biến đổi), tầng ozone trong bầu khí quyển thấp ngăn chặn sự hô hấp của nhà máy, và chất gây ô nhiễm có hại có thể được hấp thụ từ nước hoặc đất.

Đối với hệ sinh thái

Nói một cách ngắn gọn, ô nhiễm môi trường, gần như tạo ra bởi các hoạt động của con người, có ảnh hưởng tiêu cực tới hệ sinh thái, phá huỷ những lớp quan trọng của nó và gây ảnh hưởng tiêu cực lên tầng trên.