Khái quát về Asen và một số phương pháp xác định hàm lượng Asen

1. Khái quát chung về Asen

Asen (As) hay còn gọi là thạch tín được nhà bác học Albertus Magnus tìm thấy đầu tiên năm 1250. As là một nguyên tố bán kim loại có mặt ở khắp nơi.

2. Một số hợp chất của Asen

a. Một số hợp chất quan trọng của Asen

Asin (AsH3)

Axit orthoaseno (H3AsO3)

Axit asenic (H3AsO4)

b. Hợp chất hữu cơ của Asen

Hóa học hữu cơ của As khá rộng do liên kết C-As bền dưới các điều kiện thay

đổi của môi trường, của pH và thế oxi hóa khử.

3. Độc tính của Asen

Asen là chất độc, chỉ cần uống một lượng nhỏ bằng nửa hạt ngô cũng có thể gây chết người. As có thể đi vào cơ thể con người qua đường ăn uống, hít thở hoặc qua tiếp xúc qua da. Khi đi vào cơ thể nó thường tập trung ở móng tay, móng chân, tóc. As có thể được bài tiết khỏi cơ thể người nhờ tróc vảy da hoặc qua tuyến mồ hôi [5, 7]. Trong đó As vô cơ độc hơn As hữu cơ và trong các hợp chất As vô cơ thì dạng As(III) có độc tính cao hơn As(V). Ảnh hưởng sinh hóa chính của As là làm đông tụ protein, tạo phức
với enzim và phá hủy quá trình photphat tạo ATP.

4. Một số phương pháp phân tích Asen

Phương pháp quang phổ hấp thụ phân tử UV-Vis (phương pháp trắc quang)

Phân tích trắc quang là phương pháp được sử dụng phổ biến nhất trong các phương pháp phân tích hóa lý. Phương pháp này giúp định lượng nhanh chóng với độ nhạy và độ chính xác khá cao, đồng thời là một phương pháp đơn giản, thông dụng. Một số phương pháp trắc quang xác định As như sau:

Phương pháp dùng thuốc thử bạc Đietyl đithiocacbamat (AgDDC)

Nguyên tắc: Dùng hiđro mới sinh (Zn hạt trong HCl hoặc NaBH4) khử các hợp chất của Asen trong dung dịch thành AsH3, tiếp tục dẫn AsH3 vào ống hấp thụ chứa bạc đietyl đithiocacbamat trong pyridin hay clorofom để tạo phức màu đỏ, sau đó tiến hành đo độ hấp thụ quang ở bước sóng ở = 535nm.

Phương pháp quang phổ hấp thụ nguyên tử AAS

Nguyên tắc: Phương pháp phân tích dựa trên cơ sở đo phổ hấp thụ nguyên tử của

một nguyên tố được gọi là phép đo phổ hấp thụ nguyên tử (phép đo AAS).

Phương pháp nhiễu xạ tia X (X -ray) [1, 17]

Nhiễu xạ tia X là hiện tượng các chùm tia X nhiễu xạ trên các mặt tinh thể của chất

rắn do tính tuần hoàn của cấu trúc tinh thể tạo nên các cực đại và cực tiểu nhiễu xạ.